• icon+90(533) 652 66 86
  • iconnwsa.akademi@hotmail.com
  • icon Fırat Akademi Samsun-Türkiye

Article Details

Article Details

  • Article Code : FIRAT-AKADEMI-8935-5495
  • Article Type : Araştırma Makalesi
  • Publication Number : 4C0252
  • Page Number : 1-11
  • Doi : 10.12739/NWSA.2022.17.3.4C0252
  • Abstract Reading : 1025
  • Download : 187
  • Share :

  • PDF Download

Issue Details

  • Year : 2022
  • Volume : 17
  • Issue : 3
  • Number of Articles Published : 1
  • Published Date : 1.07.2022

Cover Download Context Page Download
Dergi Kapağı
Humanities Sciences

Serial Number : 4C
ISSN No. : 1308 7320
Release Interval (in a Year) : 4 Issues

TÜRKLERDE DÖVME GELENEĞİ

Fatma AYHAN1

Görsel öğeler yalnızca bireyin maddi edinimlerini ve yaşam tecrübelerini aktaran unsurlar olmaktan çıkıp, zamanla sihre, bireysel nitelik taşıyan değerlere ve düşünceye de değişik anlamlar kazandırmıştır. Türk boylarında damgalardan sonra yazı bulunmuştur. Dövme, yazı öncesi bir kültürün doğurduğu ve sistemleştirdiği yapı içerisinde anlam kazanan bireyin bedenine kazınan işaretlerdir. Dövmenin sözcük anlamı, iğne ve boyayla cilt üzerine uygulanan silinmez işaretler, yazı ve resimlerdir. Dövmenin antropolojik bilim terimi anlamı ise, derinin tümüyle yok edemeyeceği bir boya maddesinin belli bir desen oluşturacak biçimde deriye sokulması işlemidir. Bu çalışmada; dövme ve dövmenin kullanım alanları belirlenecek, Orta Asya Türk kurganlarından çıkan iskeletlerin üzerindeki dövme sembolleri ve günümüze gelen örnekleri incelenecektir.

Keywords
Türk, Kültür, Gelenek, Dövme, Beden,

TATTOO TRADITION IN TURKS

Fatma AYHAN1

Visual elements have ceased to be the elements that only convey the material acquisitions and life experiences of the individual, but have also brought different meanings to magic, individual values and thought over time. In Turk tribes, writing was found after stamps. Tattoos are the signs engraved on the body of the individual, which gains a meaning within the structure that a pre-writing culture gave birth to and systematized. The word meaning of tattoo is indelible marks, writings and pictures applied on the skin with needle and paint. The anthropological science term meaning of tattoo is the process of inserting a dye that cannot be completely destroyed by the skin to form a certain pattern. In this study; tattoo and tattoo usage areas will be determined, tattoo symbols on the skeletons found in Central Asian Turk Kurgans and their surviving examples will be examined.

Keywords
Turk, Culture, Tradition, Tattoo, Body,

Details
   

Authors

Fatma AYHAN (1) (Corresponding Author)
Ankara Hacı Bayram Veli University
fatma.ayhan@hbv.edu.tr | 0000-0002-1777-8068

Supporting Institution

 :

Project Number

 :

Thanks

 :
References
[1] Çerikan, F.U. ve Alanko, M.R. (2016). Dövme’nin çeşitli dillerdeki etimolojisi ve kısa tarihçesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ss:166-193.

[2] Ayhan, F., (2000). Moğolistan Orhun Anıtları araştırma notları.

[3] Ayhan, F., (2002). Moğolistan araştırma notları. Ulanbatur Tarih Müzesi.

[4] Bulut, F., (2002). Dövme. Atlas Dergisi, 113:36-54.

[5] Cirlot, J.E.A., (1971). Tattoing maddesi. Dictionary of symbols, İspanyolca’dan İngilizceye Çeviren: Jake Sage, Routhhledge, Second Edition, London.

[6] Çerikan, A., (2016). Dövmenin çeşitli dillerdeki etimolojisi ve kısa tarihçesi. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.

[7] Çoruhlu, Y., (2015). Tendeki desen dövme. National Geographic Türkiye, Subat Sayısı, İstanbul.

[8] Demello, M., (1993). The Convict body tattoing among male ameriican prisoners. Anthropology Today, Volume 9/6, London.

[9] Develioğlu, F., (1996). Veşm maddesi. Osmanlıca Tükçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, 30. Baskı, Ankara.

[10] Dilçin, C., (2003). “Dog”, “Dağlama”, “Dövün”, “Düğün”, “Tamga” maddeleri. Yeni Tarama Sözlüğü, TDK, Ankara.

[11] Diyarbekirli, N., (1972). Hun sanatı. Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.

[12] Durmuş, İ., (1983). İskitler (Sakalar). TKAE Yayınları, Ankara.

[13] Durmuş, İ., (2012). Türk kültürü çevresinde dağlama geleneği. Milli Folklor Dergisi, 95/24.

[14] Esin, E., (2003). Türklerde Maddi Kültürün Kaynakları, Kobalcı Yayınları.

[15] Gevaryahu, G.J. and Koaka, K., (2010) Tattoing or branding? Jevish Bible Quarterly (Leviticus 19:28). N.38/1.

[16] Göker, H. ve Çaylayandereli M., (2010). Dersim kültürü özelinde Anadolu dövme sanatı. 1. Uluslararası Tunceli Dersim Sempozyumu, Tunceli. Poster No:6.

[17] Güllüdağ, N., (2015). Türklerde dağlama geleneği ve Nogay Türklerinin damgaları üzerine bir inceleme. Avrasya Uluslararası Araştırmaları Dergisi, 6(3):132-150.

[18] Gülensoy, T., (1989). Orhun’dan Anadolu’ya Türk Damgaları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayını, Ankara.

[19] Hazar, M., (2007). Mardin Kızıltepe Bozhöyük yöresinde beden işaretleri. Makalelerle Mardin, Eğitim Kültür Edebiyat, Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi Yayınları, İstanbul.

[20] Kadıoğlu, Ç.N., (1996). Anadolu’nun bazı yörelerinde dövme adedi ve bu adetin çağda yaşamdaki yeri. 1. Türk Halk Kültürü Araştırma Sonuçları Sempozyum Bildirileri, Hagem Yayını, Ankara.

[21] Kaşgarlı Mahmud (2007). Divan-Ü Lügat-İt Türk. Çeviri: Serap Tuba Yurtsever Seçkinerdi, Kobalcı Yayınevi, İstanbul.

[22] Kayser, A., (2010). Vücut dövmelerinin adli bilimler açısından değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, Sosyal Bilimler, İstanbul.

[23] Lévı-Strauss, C., (1963). Structural Antropology. Basic Books, In c ., Publishers, New York.

[24] Lévı-Strauss, C., (2012). Yapısal antropoloji. Fransızca’dan Çeviren: Adnan Kahiloğulları, İmge Kitabevi, Ankara.

[25] Öncül, L. (2012). Kültürümüzde dövme geleneği. Kafkas Üniversitesi, Türk Halkbilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, Kars.

[26] Smelton, W., (1937). Tattoing among The arabs in Iraq. American Anthropologist, 39:53-61.

[27] Şahin, Ö.A., (2007). Gaziantep’te yaşayan Barak Türkmenlerinin inanç, adet ve geleneklerinin dinler tarihi açısından değerlendirilmesi. T.C. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.

[28] TDK, (1988). Türkçe Sözlük. 637.

[29] Tezcan, M., (2000). Türk ailesi antropolojisi. İmge Kitabevi, Ankara.

[30] Ülken, M.Z., (1969). Dağlama maddesi. Sosyoloji Sözlüğü, Milli Eğitim Basımevi.

[31] Yaran, R., (1994). Dövme. Türk Diyanet Vakfı Yayınları.